Levensader...
Voor alles is een eerste keer… Kanovereniging De Pagaai in Boxtel biedt al vele jaren het veelgeprezen Rondje Boxtel aan. En sinds het project Dommel door Boxtel klaar is (2013), is het kennelijk goed toeven op deze rivier. Ik schrijf kennelijk omdat ik altijd afging op woorden van anderen. Foto’s zag van avonturiers die met De Pagaai in zee gingen en via een heuse lagune het ruime Dommelsop kozen. Ik durf het bijna niet te zeggen, maar ik had het Rondje Boxtel nog nooit gevaren. Tot afgelopen zondag...
Samen met een compleet voetbalteam klom ik in de kano om over een afstand van 9 kilometer over de Dommel te peddelen en mijn geboorteplaats vanaf het water te aanschouwen. Precies tweeënhalf uur heb je ervoor nodig als je een beetje doorvaart, beloofden de enthousiaste Pagaai-vrijwilligers. En ze kregen gelijk. Met mijn twee roeimaatjes was ik – de dertig minuten pauze nabij de Vorsenpoel niet meetellend – zo’n 150 minuten onderweg.
Maar tijd bestaat niet tijdens het Rondje Boxtel. Na een korte instructie stap je in de kano en roei je langzaam richting de Dommel. En dan is het stil. Heel stil. Links in de wei slenteren wat nieuwsgierige koeien, rechts waggelen een paar ganzenfamilies. En na een stukje klunen bij de stuw langs de altijd drukke A2 is daar het afwateringskanaal. Heel even bedenk ik me dat deze kaarsrechte waterloop in de crisisjaren dertig van de vorige eeuw door werklozen werd aangelegd. Als ik mijn ogen sluit, zie ik ze in de snikhete zon ploeteren met schop en kruiwagen om het dorpshart van Boxtel voor eens en voor altijd te verlossen van overstromingen.
Maar het is toch vooral de rust die me zo grijpt. Alleen als de peddels het water raken en onze boot zachtjes wordt voortgestuwd, is meer te horen dan alleen het ruisende riet. Ook voorbij de ‘afslag’ naar Boxtel-Oost, waar de bewoonde wereld weer even dichtbij komt, blijft het stil. Af en toe wat fietsers op de Lange Loop, hier en daar een visser. Een joggend meisje rent voorbij. Als natuurgebied Dommelbimd en kasteel Stapelen dichterbij komen, wordt de stilte pas echt oorverdovend. Libellen, een paar eendjes en een schuchter ijsvogeltje bepalen het decor.
In hartje Boxtel vaar ik voor het eerst in mijn leven onder de Zwaanse Brug door. Honderden, misschien wel duizenden keren ben ik over deze brug gegaan. Maar nog nooit eronder door. Een magisch moment. Hier ergens ligt de oorsprong van mijn dorp, hier moet die doorwaadbare plaats zijn geweest waar de Dommel werd gezien als een belangrijke levensader voor ‘Buchestelle’.
Het Rondje Boxtel laat hier zien waarom onze middeleeuwse voorouders gelijk hadden. Er is waarschijnlijk geen mooier plekje aan de Dommel te bedenken om een burcht op te richten, een kerk en een klooster te stichten, huizen te bouwen. Wie nu een achtertuin heeft die tot aan de oever reikt, moet zich welhaast een Heer of Jonkvrouwe van Boxtel voelen.
Heel even is er tijd voor hedendaags vertier als de glijgoot zich aandient en ik met een soort opgewonden Efteling-gevoel onder de brug in de Mgr. Wilmerstraat raas en – gelukkig – het evenwicht bewaar. Al snel keert de rust terug en meanderen we richting Selissen, de wijk waar ik opgroeide en die ik nu voor het eerst vanaf het water kan zien. Magere Josje, De Walnoot, de Tijvertbrug en de plek waar ik ooit naar de Zonnehoekschool ging.
Na alweer twee bruggen en weilanden met grazende Lakenvelders en Schotse Hooglanders lonkt de eindstreep. Tweeënhalf uur varen duurde een zalige eeuwigheid. Mijn Dommel… vandaag heb ik je pas écht leren kennen. Tijdens een Rondje Boxtel dat slechts zeven euro kostte maar me zo ontzettend rijk heeft gemaakt…
* * *
Ook zin in een Rondje Boxtel? Kijk voor alle mogelijkheden op de website van Beleef Boxtel: www.beleefboxtel.nl
